La Khê Làng Tôi

Thu Tế ở Tam Phường

Thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tưởng nhớ các bậc tiền nhân đã có công khai phá đất đai, mở mang bờ cỏi lập nên Làng và những vị Thánh nhân từ xa xưa đã độ trì cho con dân làng được sinh sôi kế tiếp trường tồn. Thường năm vào ngày mùng 3 tháng 2 âm lịch Làng La Khê, xã Hương Vinh, huyện Hương Trà, Thừa Thiên tổ chức Hiệp Tế Quý Ngài Công Đức, kết hợp Kỳ an Xuân Thu và Tảo mộ Cô Hồn. Làng La Khê Bãi, Làng La Khê Trẹm, hai làng ở cách nhau con đò ba bến thuộc xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, Thừa Thiên cùng tổ chức Thu Tế vào ngày 16 tháng 7 âm lịch, năm nay nhằm ngày 25 tháng 8 năm 2010. Làng La Khê Hói ở xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, Thừa Thiên ở bên này cầu Tuần tổ chức tế ngày 21tháng 7 âm lịch năm nay nhằm ngày 30 tháng 8 năm 2010.



La Khê Bãi: Mấy năm sau này, khi cầu Tuần được xây dựng, trục lộ chính vào Nam ra Bắc đi qua làng La Khê Bãi. Đền Thánh Mẫu có từ thủa xa xưa có lẽ khi bước đầu các Ngài từ La Khê chính lên khai phá ,dân gian gọi là đền Mẹ Nằm với bao truyền thuyết thần kỳ - nay đã trở thành nơi chiêm bái của thiện nam tín nữ thập phương. Dưới hồng ân của Thánh Mẫu, con dân phường Bình Lại ngày xưa mà nay là La Khê Bãi luôn được vạn sự an khang. Lễ tế càng năm càng long trọng: 13giờ 30 dân làng với cờ lọng, chiêng trống lể nhạc, tín hữu kế thừa... đến đền cách đình làng chừng 500 mét cung nghinh linh vị thánh mẫu về đình, 14giờ 30, làng tế kết hợp cầu an, 16giờ 30 dân làng và quan khách mời rượu.

Làng La Khê Bãi có 118 hộ gia đình khoảng 500 dân. Năm học 2009-2010 có 43 cháu học sinh giỏi các cấp được khen thưởng, có hai học sinh đỗ vào đại học (Ngô Nhật con Ô Ngô Văn Thắng – khoa kiến trúc ĐH Huế; Nguyễn thị Thu Hương con Ô Nguyễn văn Thới – ĐH Sư phạm Huế). Các cháu được nhận học bỗng khuyến học làng trao lúc 19 giờ.

LA KHÊ TRẸM: Từ thành phố Huế lên, La Khê Bãi ở bên kia cầu Tuần, còn La Khê Trẹm đi quá chợ Tuần và qua đò ngang là thấy Đình Làng. Khi Thánh Mẵu an vị ở đình La Khê Bãi thì bà con dân làng La Khê Trẹm dự lễ cúng âm linh cô hồn ở am làng. 14 giờ làng tổ chức hiệp tế tại đình. 16 giờ dân làng và quan khách dùng rượu. La Khê Trẹm ngày nay là tên mới của phường Lưỡng Kỳ ngày xưa. Nhờ phúc ấm tổ tiên ngày làng càng phát triển. La Khê Trẹm ngày nay có 170 hộ dân và trên 700 nhân khẩu. Lúc 19 giờ Ban khuyến học Làng tổ chức phát học bổng KH cho 36 học sinh giỏi các cấp năm học 2009-2010 và hai học sinh đỗ đại học (Lê văn Khoa con Ô Lê văn Lánh ĐH Thể Chất Huế; Hồ thị Quỳnh Như con Ô Hồ xuân Hòang ĐH Ngoại Ngữ Huế).


La Khê Hói: Năm ngày sau khi hai làng bên kia sông thuộc xã Hương Thọ cùng tế làng, thì đến làng La Khê Hói - sát chân cầu Châu Ê trên đường từ TP Huế lên chưa đến cầu Tuần - tổ chức tế. Khoảng 9 giờ sáng các bậc lão làng đến miễu có thờ quý Ngài Cao Cát, Thành hoàng ở gần bờ sông - dấu tích lâu đời từ khi có tên gọi Phường Châu Ê, quí Bác cung thỉnh linh vị quý Ngài về Đình Làng – Ngôi đình mới xây dựng được 2 năm khang trang nhìn ra con hói nhỏ đổ nước về dưới cầu Châu Ê chảy ra dòng sông Hương. 10 giờ lễ chánh tế. 11h 30 Làng và quan khách mời rượu. Làng La Khê Hói địa bàn hẹp, dân cư ít. Làng hiện nay có 55 hộ, 221 dân. Năm nay làng có một cháu đỗ vào Đại học ( cháu Trần Thị Tâm con của anh chị Trần Văn Tuấn) đỗ vào Đại học Nông Lâm Huế.




Đi việc làng

Những đứa trẻ ngày xưa chân đất lấm lem, níu áo theo Mạ tới Đình ngày việc làng: Chúng nó thức suốt đêm mắt đổ ghèn phờ phạc chờ đợi mấy anh trai tráng trần trùng trục cạo heo… hồi hộp tranh nhau cái lòng bóng mới xổ để tiếp sức nhau phồng mang trợn mắt thổi cho to. Có những đứa ngồi chỏ hỏ bên đống lửa hui bò hừng hực hơi nóng của lửa than, của mùi da mùi lông cháy… Chúng ngồi rất có kỹ luật, chúng biết thân phận của những đứa trẻ con có thể bị các anh các chú trừng trợn bợp tai bất cứ khi nào nếu có lộn xộn… Chúng chờ sáng để vào sau trụ sở, Mạ hay O kí cho một cái thật đau vào đầu nhưng lãnh được một bợn xôi cháy đen kéo ra sau Đình chia nhau…rồi chay chơi. Thế hệ con nít chúng tôi được sinh ra để được ăn ngủ và chơi. Khi trở trời trái gió, nóng sốt hay ói mữa, Mạ lật đật ra quỳ ở sân với 3 cây nhang khấn xin rõ ràng là "Lạy trời Đất Phật Thánh cho con của con được ăn, chơi…" Những đứa trẻ nhà quê ngày xưa ấy với nhiều tên Vụt, Gọ, Bò con, Nghinh, Đực, Trâu, Ngơ… đến khi được đi học lại được mang tên đẹp hơn, hoành tráng hơn… rồi khi thành gia thất… Trở nên các Anh… ngày việc làng ra làng.

Qua những ngày tháng cam go của cuộc sống những thằng bé ngày xưa, rồi những thằng Anh ba chục năm về trước may mắn còn sống sót, còn ở lại quê hương bản quán… và sống lâu thì ra Lão Làng. Chúng tôi tức là chúng nó ngày xưa giờ đã lên Lão và được Làng cử đi Tam Phường: Đi việc làng… để nối tiếp truyền thống qua lại biết anh biết em, biết cội biết nguồn của Cha Ông đời trước dặn dò lại.

Xin Cám ơn Tam Phường đã đón Anh Em La Khê Chánh với nhiệt tình, ân cần, vui vẻ. Anh Quãng, anh Ngọ, Bác Đơn… và quý bậc cao niên ở La Khê Bãi. Anh Quang, Bác Minh, cùng quý anh ở La Khê Trẹm và Bác Vỵ, Bác Chu, Anh Tân và các chú thanh niên ở La Khê Hói. Tất cả đã thể hiện chân tình làm chúng tôi khó quên.

Thế mới biết dù mặt tâm linh là những cái trừu tượng, mông lung huyền bí thiêng liêng, nhưng không thể thiếu đựơc trong đời sống cộng đồng. Cái cột chặt con người với Làng quê không chỉ hiện hữu ở cái tên hành chánh mà kết hợp với những chuỗi ngày thơ ấu đến trửơng thành với những kỷ niệm vui buồn trên quê hương với những lần lễ hội, với những Thần tượng Thế giới Tâm linh và tình cảm, với những lăng tẩm cha Ông mồ mã dòng họ… và công sức bao thế hệ đi trước dày công vun đắp nên Làng.

Xin chúc mừng các em học sinh giỏi của Tam Phường cám ơn các em nhỏ ngồi vắt vẻo trên tường ngó vô Đình coi Lễ Tế đã cho chúng tôi sống lại niềm hạnh phúc của tuổi thơ vô tư…

Xin một lần nữa nâng ly chúc mừng những người con La Khê xa xứ đã có cơ may hội ngộ ngày việc Làng…

Như nổi niềm của anh Chinh từ Giồng Riềng Kiên Giang về La Khê Trẹm vào ngày Tế Lễ, tấm lòng Lương Văn Lợi ở Washington:

Xứ người ở mãi không quen
Quê hương ta vẫn ở bên tấc lòng
Gửi về làng cũ mấy dòng...

Hoặc như Cung Trọng Thanh ở Virginia:

Dòng đời dù lắm bể dâu
Tình quê vẫn đẹp như màu mạ non
Xa quê lòng mãi héo hon
Trăm năm hai chữ Cội Nguồn khắc sâu

Một lần nữa Xin Cám ơn cuộc đời đã cho chúng ta cơ hội tri ngộ… và trở về…

Phạm Lê Kha