La Khê Làng Tôi

La Khê, ngày 15 tháng 6 năm 2009.

Anh chị X mến,

Từ tháng tư âm lịch, bà con làng mình đã thu hoạch vụ lúa Đông Xuân rồi sau đó tất bật cày với để kịp sạ, cấy vụ hè thu. Cùng lúc các cháu học sinh ra sức học để thi học kỳ 2 mà ngày xưa anh em mình quen gọi là “ Đệ nhị lục cá nguyệt”.
Trước đây, bà con cấy lúa địa phương, chỉ làm một vụ, hè về ruộng Đạo bỏ hoang cho trâu bò tha hồ ăn cỏ, cho học trò tha hồ đá banh thả diều…  Còn ruộng Đập Heo, Mũi Súng, Ma Trơi thì bà con cuốc đất bệ, để đất rang, phơi ải chờ các cơn lụt hằng năm mang thêm phù sa về.
Giờ đây vào đầu hè mọi cánh đồng lúa đã xanh mơn mởn.  Gió Lào hanh khô thổi về, một tuần oi bức nồng nàn đến với Huế…  Bà con kêu trời, nhưng học trò La Khê lại hăm hở:  Cháu nào đã được nhà trường công nhận học sinh Giỏi, được nhận thưởng thì cũng được ban Khuyến học lập danh sách và các cháu chỉ chờ đến ngày hôm nay.
Đúng 4 giờ 30 sáng chủ nhật ngày 14 tháng 6, trời hơi dịu một chút, anh em trong ban Khuyến học đã tập trung đến đình làng chuẩn bị chu đáo cho buổi phát thưởng.  Năm nào cũng vậy lễ bắt đầu rất sớm: 6 giờ 15 phút.  Mới hơn 5 giờ sáng mà các cháu học sinh Tiểu học đã từng nhóm nhỏ từ các xóm lục tục về Đình.



Anh chị X mến,

Sau 10 năm thực hiện chương trình Khuyến học đến năm thứ 11 làng đã phát phần thưởng cho 157 cháu học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 đạt Khá và Giỏi.  Sau đó BKH cùng bà con đồng ý với nhau rằng từ lần phát thứ 12 trở đi tức là lần phát ngày 15 tháng 6 năm 2007 chỉ phát thưởng cho cháu nào đạt Giỏi.

• Năm 2007 có 72 cháu học sinh Giỏi được thưởng.


• Năm 2008 có 78 cháu học sinh Giỏi được thưởng.


• Năm nay 2009, lần phát thứ 14, có 91 cháu học sinh Giỏi được thưởng.

Mười ba năm trước, ngân khoảng phát thưởng phần lớn do các Anh, Chị, Cô, Chú ở nước ngoài gửi về.  Ở trong nước đóng góp rất khiêm tốn, như lần phát năm ngoái tổng chi phí phát thưởng cho 78 cháu là 3.864.000đ trong đó đồng hương La Khê tại Sài Gòn góp 800.000đ, còn lại là do nguồn tiền anh Cung Trọng Thanh quyên góp từ Quý Anh, Chị, và Quý Cháu ở Hoa Kỳ gửi về.  Tháng 9 năm ngoái làng mình có 9 cháu học lớp 12 thi đỗ Đại Học, tương tự như cách đây 12 năm. Trước niềm vui của làng, anh Cung Trọng Thanh đã kêu gọi bà con thân hữu ở Hoa Kỳ cấp mỗi cháu 50 USD học bổng để các cháu có tiền bước vào thềm Đại học.
Năm nay trang web La Khê Làng Tôi (anh Phan Quý Nam) cùng với ban liên lạc đồng hương La Khê ở Sài Gòn (anh Cung Trọng Tư) đã tích cực vận động và được đông đảo bà con hưởng ứng. Ngay tại Huế, Đà Nẵng, Gia Lai hoặc tận Tiền Giang, bà con La Khê cũng rất đồng tình. Kết quả đến bây giờ ngoài phần cấp phát dồi dào cho 91 cháu và 11 phần đặc biệt, BKH còn trích lại tiền để cùng các Anh, Chị, Cô, Chú ở Hoa Kỳ dự trữ cấp học bổng cho các cháu đỗ Đại Học vào tháng 9 tới và học bổng cho các học sinh nghèo vượt khó vào đầu năm học 2009-2010.

Năm nào cũng vậy, bài phát biểu của đại diện ban Khuyến học khi nhắm đến các cháu đều “…khi gia đình có nhiều con ngoan, khi nhà trường có nhiều trò giỏi thì xã hội sẽ giảm thiểu nạn thiếu nhi phạm pháp…” hoặc: “… nhà trường chuyển giao kiến thức và khơi dậy nguồn sáng tạo nơi các cháu, gia đình có trách nhiệm theo dõi, nhắc nhở, tạo nền nếp cho các cháu. Còn Khuyến học La Khê trong và ngoài nước cố gắng gửi đến các cháu niềm tin cộng đồng để các cháu hạnh phúc tươi vui hãnh diện dốc toàn lực hăng hái trên con đường học vấn của mình… Các cháu đang nỗ lực để hình thành người có Trí.  Gia đình và cộng đồng làng xóm cố gắng hướng các cháu đến cội nguồn thân thương để các cháu thành người có Tâm.  Mai đây khi các cháu có cơ hội đi xa khỏi ngôi làng nhỏ bé này, các cháu sẽ nhớ lại ngôi Đình thân yêu có cây Mã Ca vững chãi qua bao mùa giông bão, có hàng Bàng xanh lá luôn vươn cành che mát tuổi thơ những ngày nắng hạ… và bên kia ngôi trường Tiểu học của các cháu, của chúng ta nơi ghi dấu thủa niên thiếu êm đềm…”

Anh, Chị X mến,

Y hệt ngày việc làng em có viết trước đây, ngày khuyến học cũng là dịp để các anh chị ở Huế, ở xa có dịp nhân tiện về cùng góp mặt hàng huyên trước trụ biểu, trước bình phong Đình… Nơi đây lại đông chú, đông anh, đông bác hơn các hàng ghế đầu có các đại biểu ngồi dự.  Mọi người ở đây có dịp nhắc lại những kỹ niệm xa xưa.  Anh còn nhớ không nắng nóng thế này có 2 cái giếng ở làng giải nhiệt cho bà con, đó là giếng Bồ đề và giếng họ Cung.  Không biết từ xưa ai đã đặt tên cho cái giếng ấy:  Bồ đề nghĩa là Cội nguồn của giác ngộ.  Mười một giờ đêm học thi, trời nóng ơi là nóng, mượn gàu của Ôn xách chạy thẳng ra giếng Bồ đề lắc lắc, loẹt quẹt, dội xòa lên đầu một cái, dưới ánh trăng hạ tuần: “mát ơi là mát” mà: “cát ơi là cát”.  Không giác ngộ sao được?
Còn giếng nước họ Cung thì nấp dưới cây lá nên thơ hơn.  Đây là tụ điểm của: “mặt thì học trò mà bộ giò thì ăn trộm”.  Nắng nóng Ôn không ngủ được, Ôn ôm cây gậy ngồi chờ lũ cháu hoang nghịch như quỷ, cứ sợ chúng nó leo trèo sấy tay gãy chân.  Ôn thì chờ mà các cháu thì sùng sục sau giếng uống nước dừa mới bẻ trộm, xong tắm một phát rồi rút êm về nhà ngủ.  Cái nóng tháng năm thổi về nhiều hơi kỹ niệm.

Bây giờ nhìn các cháu tươi vui nhớ về câu “ ngày mai trong đám xuân xanh ấy…”, nghĩ rằng các cháu nay mai sẽ được chắp cánh bay xa bởi vì làng quê khó giữ được nỗi các cháu khi mà đất quá chật người quá đông.  Mà thôi ở đâu mà chẳng có quê hương, “ quê hương xa vẫn mãi ở bên tất lòng”.

Cuối cùng thì chúng ta cùng nhau đồng ý rằng 91 cháu hôm nay của chúng ta thật giỏi bởi vì trước những tiện nghi thoải mãi, trước những trò giải trí giăng đầy như mạng nhện ngày nay mà các cháu vẫn quyết tâm chăm học là điều rất đáng mừng.  Hoan hô các cháu.  Chúng ta cùng trông chờ tuổi trẻ La Khê.

Thân ái chào anh chị.  Hẹn thư sau.

Phạm Hiển